ความกลัวคณิตศาสตร์ วิธีที่ช่วยให้ลูกของคุณก้าวข้ามและเพิ่มความมั่นใจ
ความกลัวคณิตศาสตร์ จากสถิติมากกว่าหนึ่งในสามกล่าวว่าคณิตศาสตร์ทำให้พวกเขารู้สึกวิตกกังวล และหนึ่งในห้ารู้สึกหวาดกลัว ผลการศึกษาของ National Numeracy พบว่าคณิตศาสตร์สามารถก่อให้เกิดความรู้สึกกลัวหรือไม่สบายใจในหลายรูปแบบ โดยเกือบหนึ่งในสาม บอกว่าพวกเขาหลีกเลี่ยงสิ่งที่เกี่ยวข้องกับตัวเลขและข้อมูลโดยตั้งใจ
ข่าวดีคือ คุณสามารถช่วยให้ลูกของคุณก้าวข้าม “ความกลัวคณิตศาสตร์ (maths anxiety)” ได้ด้วยวิธีง่าย ๆ
Maths anxiety คืออะไร?
Maths anxiety คือ ความเครียดหรือความวิตกกังวลที่เกิดขึ้นมากเกินไปเมื่อเผชิญกับคณิตศาสตร์ มักแสดงออกในรูปแบบของความกังวล การหลีกเลี่ยงการบ้าน ความกลัวสอบ ความไม่กล้าลองทำโจทย์ หรือแม้แต่ความเชื่อที่ว่า “ฉันไม่เก่งเลขเลย!” ซึ่งเป็นสิ่งที่พบได้ทั่วไป สาเหตุอาจมาจากแรงกดดัน วิธีการสอน ความเชื่อภายในใจ ประสบการณ์ล้มเหลวในอดีต หรือความกลัวที่จะทำผิดพลาด
ข่าวดีคือ พ่อแม่สามารถมีบทบาทสำคัญในการช่วยลูกก้าวผ่านมันได้ด้วยการฝึกฝน การให้กำลังใจ และการสนับสนุนที่ถูกต้อง
สัญญาณที่บ่งบอกว่าลูกของคุณอาจมี Maths Anxiety
อาการทางกาย: ปวดท้อง ปวดหัว นอนไม่พอ หรืออารมณ์เปลี่ยนแปลงก่อนสอบ
อารมณ์และพฤติกรรม: โกรธ หงุดหงิด ร้องไห้ หลีกเลี่ยงการทำคณิตศาสตร์ หรือเกิดอาการตื่นตระหนกเวลาเจอข้อสอบ
การพูดเชิงลบกับตัวเอง: เช่น “ฉันไม่เก่งเลขเลย”, “ฉันไม่มีวันเข้าใจ”, “ฉันเกลียดคณิตศาสตร์”
ทำไม Maths Anxiety จึงเกิดขึ้น?
Maths anxiety เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น แรงกดดันจากการต้องได้เกรดดี ประสบการณ์แย่ ๆ ในห้องเรียนหรือระหว่างสอบ และวิธีการสอนที่ทำให้เด็กเบื่อหรือหมดกำลังใจ
นอกจากนี้ยังมีสิ่งที่เรียกว่า “snowball effect” — คณิตศาสตร์เป็นวิชาที่ต้องเรียนต่อเนื่องเป็นลำดับขั้น หากลูกของคุณมีช่องว่างในความเข้าใจหรือเข้าใจพื้นฐานผิด เช่น ตารางสูตรคูณ ก็จะส่งผลให้หัวข้อที่ซับซ้อนขึ้นอย่างพีชคณิตกลายเป็นเรื่องยากเกินไป
เมื่อเด็กทำการบ้านผิด สอบตก หรือเห็นเพื่อนทำได้แต่ตัวเองทำไม่ได้ พวกเขามักจะเริ่มตื่นตระหนกและโทษตัวเองว่า “ฉันไม่เก่งเลข” ทั้งที่จริง ๆ แล้วแค่ยังไม่เข้าใจแนวคิดพื้นฐานเท่านั้น
วิธีช่วยลูกก้าวข้าม Maths Anxiety
พูดคุยเกี่ยวกับความรู้สึกของลูกต่อคณิตศาสตร์
อย่าเริ่มด้วยคำพูดเช่น “ต้องขยันขึ้น” หรือ “ต้องตั้งใจเรียนมากกว่านี้” แต่ให้เริ่มจากการถามว่า “รู้สึกยังไงเวลาทำเลข?”
เด็กอาจไม่รู้ว่าโจทย์ตรงไหนยาก แต่สามารถอธิบายได้ว่าคณิตศาสตร์ทำให้รู้สึกยังไง และช่วงเวลาไหนที่รู้สึกกลัวที่สุด การพูดคุยแบบนี้ช่วยให้คุณหาจุดเริ่มต้นในการช่วยได้ เช่น การทบทวนพื้นฐาน หรือเติมช่องว่างความเข้าใจ พื้นฐานที่ขาดหายสามารถแก้ได้ด้วยการฝึกฝนเฉพาะจุด ความอดทน และการเรียนรู้ผ่านเกม ตัวอย่างในชีวิตจริง หรือการมีติวเตอร์ที่ค่อย ๆ อธิบายแบบเข้าใจง่าย
ฝึกฝนไปด้วยกันทุกวัน
คณิตศาสตร์ก็เหมือนทักษะอื่น ๆ ที่จะดีขึ้นได้ด้วยการฝึกฝน เช่นเดียวกับการเล่นเกมที่ต้องอัปเลเวล! ยิ่งลูกของคุณฝึกพื้นฐาน เช่น บวก ลบ มากเท่าไหร่ การเรียนเรื่องยากขึ้นอย่างคูณ หาร หรือพีชคณิตก็จะง่ายขึ้น ลองทำแบบฝึกหัดคณิตวันละ 20 นาที เพื่อช่วยให้ความเข้าใจแน่นขึ้น และเห็นผลว่าการฝึกฝนนำไปสู่ความก้าวหน้าได้จริง
หลีกเลี่ยงการพูดเหมารวมเกี่ยวกับวิชาเลข
เช่น “แม่ก็ไม่เก่งเลขเหมือนกัน” แม้จะตั้งใจให้ลูกสบายใจ แต่ประโยคแบบนี้จะตอกย้ำความเชื่อว่าความไม่เก่งเลขเป็นสิ่งที่เปลี่ยนไม่ได้ ในความจริง ความสามารถทางคณิตศาสตร์ไม่ใช่สิ่งตายตัว ทุกคนสามารถพัฒนาได้ผ่านการฝึกฝนและความพยายาม
อธิบายให้ลูกเข้าใจว่าคณิตศาสตร์ “ยากได้”
ต่างจากวิชาอื่นที่ใช้ความจำหรือความคิดสร้างสรรค์ช่วยได้ คณิตศาสตร์ต้องใช้ตรรกะและการฝึกซ้ำ ซึ่งต้องใช้เวลาและความพยายาม บางครั้งความกลัวมาจากโจทย์ข้อความที่ต้องใช้ทั้งการอ่านและคิดเลข หรือการสอบที่จำกัดเวลา
สิ่งสำคัญคือให้ลูกเข้าใจว่า “คณิตศาสตร์ไม่ใช่เรื่องของพรสวรรค์” แต่คือกระบวนการฝึกแยกปัญหาออกเป็นส่วนย่อย ถามคำถาม ทำผิด แล้วเรียนรู้จากมัน เมื่อเด็กฝึกแตกโจทย์ให้เป็นขั้นตอนเล็ก ๆ จะช่วยลดความกลัว และสร้างความมั่นใจในการแก้ปัญหา
เล่นเกมที่ใช้ทักษะคณิตศาสตร์
เกมกระดานอย่าง Monopoly, Game of Life, Uno หรือเกมออนไลน์อย่าง Minecraft ล้วนช่วยฝึกคณิตศาสตร์โดยไม่รู้ตัว
Uno ใช้การจดจำลวดลาย การนับ และกลยุทธ์
Monopoly และ Game of Life ฝึกการนับเงินและวางแผน
Minecraft ฝึกตรรกะและการแก้ปัญหา
เกมเหล่านี้ช่วยให้เด็กเห็นว่าคณิตศาสตร์อยู่ในชีวิตประจำวัน แม้แต่ในเกมที่พวกเขาชอบ
สอนกลยุทธ์การแก้ปัญหา
การแก้ปัญหาเป็นเหมือนกล้ามเนื้อ ยิ่งใช้ยิ่งแข็งแรง! สอนลูกใช้วิธี “Plan → Try → Check”:
Plan: เรารู้อะไรเกี่ยวกับโจทย์นี้ เป้าหมายคืออะไร
Try: ลองหาวิธีแก้โจทย์
Check: ตรวจคำตอบ ถ้าไม่ถูก ลองวิธีอื่น
ใช้ตัวอย่างจากชีวิตจริง เช่น
“สูตรอาหารนี้สำหรับ 4 คน ถ้าอยากทำให้ 8 คนต้องเพิ่มเท่าไหร่?”
“ค่าจอดรถชั่วโมงละ 1.50 ปอนด์ ถ้าจอด 4 ชั่วโมง ต้องจ่ายเท่าไหร่?”
“ค่าไฟเดือนละ 150 ปอนด์ แต่ปลายปีบิลรวม 2400 ปอนด์ ต้องเพิ่มการจ่ายรายเดือนเท่าไหร่?”
หาคนช่วยเสริม เช่น ติวเตอร์
งานวิจัยพบว่า เด็กที่ได้เรียนกับติวเตอร์จะมีความมั่นใจและผลการเรียนดีขึ้น ติวเตอร์ที่ดีจะช่วยจัดการกับ maths anxiety อธิบายเนื้อหาอย่างเข้าใจง่าย และปรับวิธีสอนให้เหมาะกับเด็กแต่ละคน
